TẠI SAO CHÚNG TA ÔM VÀ HÔN?

Chúng ta ôm và hôn để cảm nhận và hưởng thụ sự ấm áp và ngọt ngào của tình cảm. Nhưng thực ra có đến 10% dân số thế giới không có nụ hôn. Và chúng ta ôm, hôn nhưng không biết lý do làm điều đó.

Tại sao chúng ta ôm

Xét góc độ nào đó, “ôm” sẽ ít phức tạp hơn so với “nụ hôn”. Cái ôm là một cử chỉ phổ biến, thường thấy ở động vật có vú: hai chú voi chạm vòi, hai chú mèo chạm mũi, hoặc hai chú tinh tinh ôm thân thiết đều với mục đích biểu lộ phương thức giao tiếp thân thiện và liên kết. Như vậy có thể thấy một gốc rễ sâu xa, lịch sử nguyên thủy của động vật có vú sử dụng những động tác chạm thân thể để thúc đẩy sự tin tưởng lẫn nhau.

Cử chỉ ôm sản sinh ra chất oxytocin, hay “hormon âu yếm” trong não. Oxytocin là biểu hiện của xúc cảm của sùng mộ và tin tưởng. Vì vậy, những cái ôm mang lại sức khỏe thể chất và tinh thần. Khi ôm nhau, chúng ta không chỉ cảm nhận được sự an toàn trong vòng tay của người mà ta đang tin tưởng, hành động này còn loại bỏ hormon stress và cortisol.

Hơn thế, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một cái ôm có thể giúp hạ huyết áp. Cảm giác một người nào đó chạm vào da kích thích cơ quan nhận cảm là tiểu thể Paci gửi tín hiệu tới các dây thần kinh phế vị của bộ não. Các dây thần kinh phế vị ảnh hưởng đến một loạt các chức năng cơ thể và trong trường hợp này mang lại kết quả giảm nhịp tim và huyết áp.

Trong một nghiên cứu được thực hiện tại UNC Chapel Hill, những người tham gia đã trải qua một thí nghiệm trong đó nhóm 1 là các thành viên được ôm đối tác của mình trước khi mô tả một sự việc căng thẳng, trong khi nhóm 2 không có bất kỳ tiếp xúc vật lý nào. Kết quả cho thấy nhịp tim của nhóm 2 tăng mười nhịp mỗi phút, trong khi đó nhịp tim của nhóm 1 là năm nhịp mỗi phút. Ngoài ra, huyết áp của nhóm 2 tăng gấp đôi so với nhóm 1.

Các nghiên cứu khác chỉ ra rằng, sự đụng chạm giữa những người bạn không giảm stress nhiều như khi liên hệ với một người có tình cảm hơn. Điều này cho biết sự tiến hóa của những cái ôm. Xét cả về thể chất và hóa học, cơ thể chúng ta được trang bị tâm thế thư giãn khi trong vòng tay của một người bạn. Cái ôm là một cách để giao cảm và xây dựng lòng tinvới một cá nhân nằm ngoài vòng an toàn về mặt di truyền, hay có thể nói một cái ôm bất ngờ từ một người lạ có thể khiến ta lo ngại. Cái ôm có lợi khi bạn thể hiện sự yếu đuối trước người khác một cách có chủ đích, đồng nghĩa với việc kêu gọi sự kết nối. Về mặt sinh học, chúng ta đang đặt niềm tin mạnh mẽ với những người mà chúng ta yêu thương.

Tại sao chúng ta hôn

Trong chớp mắt, nụ hôn là một thứ cảm giác vô cùng kỳ lạ và tươi đẹp. Về cơ bản, bạn đang đặt chạm môi mình vào môi đối tác, đắm chìm trong cảm xúc với một sự trao đổi nực cười bằng nước bọt và ngay cả những virus cảm, cúm. Bên cạnh việc chỉ đơn giản là hưởng thụ, người ta không có lý do thực sự tại sao lại hôn và trong thời điểm này, có lẽ điều đó cũng không quá quan trọng.

Trong lịch sử, bằng chứng về nụ hôn lãng mạn có từ 3.500 năm trướctrong kinh Vệ đà bằng tiếng Phạn của đạo Hindu. Trong đó, nụ hôn được mô tả như là hít linh hồn nhau. Đến thế kỷ thứ 2, Kama Sutra – một cuốn sách Ấn Độ cổ biên khảo về tình dục, dành cả một chương nói về hôn. Và ngày nay, mặc dù người ta vẫn thực hiện hành động quá đỗi bình thường này nhưng cũng không suy nghĩ nhiều đến lý do tại sao lại hôn.

Tuy nhiên, không giống như ôm, hôn là một hành vi không phổ quát. Thực tế, một nghiên cứu được công bố vào đầu năm 2014 bởi các nhà nhân chủng học Mỹ đã chỉ ra rằng, khi phân chia thành những nhóm văn hóa khác nhau, chỉ 46% thực hiện nụ hôn lãng mạn, chiếm 90% dân số toàn cầu. 64% không hôn vì quan niệm khá ngây ngô. Các kết quả dẫn đến kết luận rằng hôn hẳn là hành vi có học hỏi và tiến hóa cùng với sự phát triển xã hội loài người.

Mặt khác, vẫn có bằng chứng cho thấy hôn là bẩm sinh và điều đó giải thích vì sao chúng ta hôn nhau là bản năng. Trong khi không phải tất cả loài người đều hôn thì họ hàng gần gũi với chúng ta là tinh tinh và vượn bonobo đều làm, tất nhiên chả thể gọi đó là sự lãng mạn đặc biệt. Tinh tinh hôn là biểu hiện của sự hòa giải, nhưng xu hướng này chỉ tồn tại chủ yếu giữa các con đực. Còn bonobo thường có nụ hôn miệng khá tẻ nhạt.

Cũng có thể hành động thể chất của hôn bắt nguồn từ việc những bà mẹ thời tiền sử nhai thức ăn bằng miệng và đút cho con. Điều này không lãng mạn chút nào nhưng có thể là nguồn gốc sâu sa của sự thân mật tuyệt vời này.

Nhưng, cho dù nguồn gốc chính xác là gì, thì tại sao dẫn tới hôn và những lý giải thực sự của việc tại sao chúng ta hôn ngày nay?

Lý thuyết được chấp nhận rộng rãi nhất về lý do tại sao chúng ta hôn nhau là chúng ta đang vô thức đánh hơi về nhau. Khi hai khuôn mặt gần kề nhau, pheromone (kích dục tố) dẫn dắt cuộc chơi. Sự trao đổi hóa chất trong cơ thể có thể cung cấp thông tin về việc hai người tạo ra đứa con khỏe mạnh hay không và điều này có thể ảnh hưởng lớn đến sức hấp dẫn. Không giống như các loài động vật khác, con người có cảm giác tồi tệ về mùi. Hầu hết động vật có vú đều có thể ngửi thấy mùi pheromone mà không cần gần mặt, nhưng con người thì cần phải thân mật.

Ví dụ, trong tiềm thức, phụ nữ hấp dẫn đàn ông nhờ gen cấu trúc protein trong hệ thống miễn dịch, có nghĩa là con của họ sẽ được sinh ra với hệ thống miễn dịch mạnh hơn. Trong một bảng hỏi trực tuyến về hôn được thực hiện bởi Đại học Oxford, 900 người trưởng thành trả lời câu hỏi về nụ hôn trong mối quan hệ dài hạn và ngắn hạn. Hóa ra, phụ nữ không chỉ xếp hạng tầm quan trọng của mùi mà việc hôn cũng quan trọng không kém trong việc thụ thai.

Hơn nữa, hôn lãng mạn, như ôm hôn, chỉ đơn giản là một hình thức thân mật có tính liên kết mạnh mẽ giữa hai cá nhân. Trong mối quan hệ lâu dài, hôn thoải mái và dễ chịu có thể là một nhân tố kích thích tình dục. Một nụ hôn gợi những cảm xúc tích cực kết hợp với việc đụng chạm, ngoại trừ đôi khi việc đụng chạm thậm chí còn mạnh mẽ hơn hôn bởi đôi môi và lưỡi gắn chặt với dây thần kinh. Đặt yếu tố sinh học tiến hóa sang một bên, độ nhạy cảm về sự thỏa mãn và sức hấp dẫn luôn luôn là lý do lớn nhất khiến chúng ta hôn nhau.

Theo Dacher Keltner, giáo sư tâm lý học tại Đại học California, Berkeley và Giám đốc sáng lập Trung tâm Khoa học Greater Good, một làn sóng các nghiên cứu hiện đang tài liệu hóa về lợi ích ngạc nhiên của sức khỏe tình cảm và thể chất đến từ xúc giác. Xúc giác thực sự cơ bản để con người giao tiếp, liên hệ và tăng cường sức khỏe.